اگر قصد انجام هرگونه فعالیت اقتصادی از جمله احداث و یا توسعه یک کارخانه را دارید شما متقاضی تدوین طرح توجیهی می‌باشید. در حقیقت نیاز به بررسی‌های گسترده‌ای پیش از اجرای طرح خود خواهید داشت. بدلیل گستردگی و جنبه‌های مختلف موضوعات مورد بررسی در یک سرمایه‌گذاری اقتصادی و صنعتی، گزارش حاصل از این بررسی باید نظامند و با فرمت مشخص تهیه شود و محاسبات آن بر اساس روشهای پذیرفته شده استاندارد صورت گیرد تا قابل استفاده برای تصمیم‌گیریهای مختلف در مورد این سرمایه گذاری و قابل بررسی و پذیرش توسط همگان باشد. این تحلیل و گزارش که آن را طرح توجیهی و یا گزارش امکان سنجی می‌نامند مهمترین ابزار در تصمیم‌گیری در مورد انجام یک سرمایه‌گذاری می‌باشد.

مطالعات امکان سنجی چیست؟

مطالعات امکان‌سنجی بررسی جامعی درمورد سرمایه‌گذاری پیش از اجرای آن است که به سوالات اساسی سرمایه‌گذاران پاسخ می‌دهد. معمولاً حاصل مطالعات امکان سنجی گزارش کاملی در مورد یافته‌های بررسی‌هاست که باعنوان گزارش امکان سنجی یا طرح توجیهی نام برده می‌شود.

چه مواردی در طرح توجیهی بررسی می شود؟

مطالعات امکان سنجی بررسی جامعی از تمامی سوالات زیادی است در ذهن سرمایه‌گذاران در مورد اجرای طرح وجود دارد. همانگونه که از نام آن پیداست شاید مهمترین سوال شدنی یا امکان پذیر بودن یک طرح است. اما در نظر داشته باشید معمولا پاسخ این پرسش به این صورت است که اقتصادی هست یا نیست، از نظر اقتصادی جذاب هست یا نیست، یا امکان تامین مالی آن وجود دارد یا ندارد، یا بازاری جذابی برای فروش محصولات آن هست یا نیست و یا در مقایسه با سایر طرحها مزیت هایی دارد یا نداردو ….. . اینها همان سوالات اصلی در مورد طرح می باشد. اصولاً انجام مطالعات امکان سنجی بسیاری از مسائل در مورد اجرای طرح و بهره برداری از آن را روشن می سازد. برخی از این سوالات که در حقیقت موضوعات اصلی مورد بررسی در مطالعات امکان سنجی می باشند شامل موارد زیر هستند:

1- موضوعات، محاسبات و پیش بینی های مالی:

از مهمرین سوالات در سرمایه گذاری های بخش خصوصی و طرحهایی که به جهت انتفاع و تولید ثروت ایجاد می شوند، موضوعات مالیست. این موضوعات شامل محاسبات وسیع در بخشهای مختلف طرح و پیش بینی دوره های مختلف است. این موضوعات شامل مواردی می شوند که پاسخهای این پرسشها باشد. بنابراین هنگامی که شما برای طرح خود امکان سنجی می نمایید و طرح توجیهی آماده می کنید به صورت دقیق محاسبه کرده اید که برای اجرای طرح چقدر سرمایه نیاز است، این سرمایه چه مصارفی دارد، منابع تامین این سرمایه کجاست، بازده سرمایه گذاری طرح چقدر است، ارزش زمانی پول به شکل سود مورد انتظار تامین کنندگان سرمایه چه اثری بر اعداد پروژه خواهد داشت؟ سود سالانه شما چه مقدار است، هزینه های سالانه و سرمایه در گردش چه مقدار است، وضعیت شاخص های حسابداری و مالی چگونه است و …….

2- موضوعات فنی:

در نظر داشته باشید مطالعات امکان سنجی بررسی های گسترده و یکپارچه می‌باشد. به این معنی که پاسخ به سوالات بخش مالی در گرو انجام مطالعات فنی و …. می باشد و بالعکس. منظور از بخش فنی بررسی ها در مورد امکانات تولید کالا یا خدمت مورد نظر در طرح می باشد. همچنین مسائل مربوط به ساخت و اجرای طرح برای مثال جزئیات ساخت بناهای مورد نیاز، تاسیسات، تامین مواد، فرایند تولید، نیروی انسانی، لجستیک و …

3-موضوعات مربوط به بازار:

از اساسی‌ترین موضوعاتی که ذهن سرمایه‌گذاران را مشغول می‌دارد فروش محصولاتشان بعد از اجرای طرح است. بررسی‌ها و اطلاعات کاملی در مورد بازارها، مشتریان بالقوه، کشش بازار، رقبا، روشهای بازاریابی، بخشهای بازار، عوامل موثر در فروش … در گزارش امکان سنجی بررسی می‌شود. در این صورت علاوه بر اینکه اطلاعات کاملی به متقاضایان ارائه می‌شود برنامه‌ریزیهایی جهت ورود به بازار پیشنهاد می‌شود.

4-برنامه زمان بندی و ملاحظات اجرایی:

در طرح توجیهی برنامه زمانبندی اجرای طرح، نیازمندی‌ها و ملاحظات اجرایی مرتبط با جزئیات و سطوح مختلف شکست کار درنظر تدوین می‌شود.

5-سایر اطلاعات:

اطلاعاتی در مورد محصول، مزیتهای اجرای طرح، شرایط محل اجرا، مسائل فنی، ضایعات، نیروی انسانی، جریان مواد و فرایندهای تولید و … در طرح توجیهی به تفضیل بیان می‌شوند.

طرح توجیهی برای چه نیازی تدوین می شود؟

طرح توجیهی مهمترین ابزار در تصمیم‌گیری پیش از سرمایه‌گذاری می‌باشد. یعنی هنگامی که قصد انجام سرمایه‌گذاری از منابع شخصی، شرکتی ویا بانکی را دارید، پیش از هر اقدامی باید امکان سنجی کنید و طرح توجیهی تهیه نمایید. ممکن است شما بعنوان سرمایه‌گذار برای پاسخ به سوالات اصلی خود پیش از انجام سرمایه‌گذاری طرح توجیهی تدوین کنید. همچنین در صورتی که نیاز به متقاعد کردن شرکا برای تامین مالی و یا سایر همکاری‌ها را داشته باشید نیازمند طرح توجیهی هستید. در صورتی که بخواهید بخشی از منابع طرح را از بانک و یا نهادها و صندوقها تهیه نمایید نیز نیازمند تدوین طرح توجیهی هستید. طرح توجیهی نقشه راه سرمایه‌گذاری شماست. بدون این طرح امکان متقاعد ساختن همکاران و سرمایه‌گذاران را نخواهید داشت و خودتان نیز تصویر درست و کلی از طرح ندارید.

منظور از فرمت گزارش امکان سنجی چیست؟

منظور از فرمت نحوه بیان اطلاعات در طرح توجیهی نهایی است. ترتیب و توالی، سرفصل موضوعات و روشهای محاسبه و پیش بینی را شامل می شود. بررسی کننده های متفاوت بر اساس نیازمندی های اطلاعاتی که دارند فرمتهای مختلفی برای گزارش طرح توجیهی ارائه می دهند. یکی از این فرمتهای نسبتا جامع که اکثر نیازها را برطرف می‌سازد طرح توجیهی با فرمت یونیدو (UNIDO) است. این فرمت توسط سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (UNIDO) پیشنهاد و در کشورهای در حال توسعه پرطرفدار است. بخشهای اصلی بازار، فنی و مالی از بخشهای اصلی گزارش امکان سنجی بافرمت یونیدو می باشد. بانکها و موسسات مالی، صندوقهای سرمایه‌گذاری و سرمایه‌گذاران دیگر ممکن است فرمتهای کم و بیش متفاوتی داشته باشند. تدوین اطلاعات با سطح فرمت مورد نظر نیاز به تخصص در بخشهای مختلف دارد.

برای چه طرحهایی امکان سنجی نیاز است؟

اصولاً برای تمامی طرحهای سرمایه‌گذاری که بقصد سودآوری یا حل مساله‌ اجرا می‌شوند باید پیش از هر اقدامی امکان سنجی نمود. مطالعات امکان سنجی در حقیقت علاوه بر بررسی بخشهای اصلی، سندی بعنوان نقشه راه و شیوه‌نامه اجرایی پروژه می‌باشد. بنابراین حتی قبل از طرحهایی که هدف دیگری غیر از انتفاع را دنبال می‌کنید، برای اطمینان از حصول هدف اقدام به امکان سنجی نمایید. امکان سنجی در طرحهای تولید خدمت، تولید کالا، طرحهای غیر انتفاعی و …. تفاوتهایی داردکه تیمهای خبره این تفاوتها را در روش انجام کار و گزارش نهایی لحاظ می‌نمایند.

امکان سنجی طرح های گردشگری:

در سالهای گذشته توجه به مزیت‌های بالای مناطق مختلف کشور در زمینه گردشگری و نگاه به آخرین تجربیات جهان در این صنعت موجب افزایش چشمگیری متقاضیان طرحهای گردشگردی شده است. طرحهای گردشگری معمولا مدل‌های تجاری خاص خود را دارند و مجموعه‌ای از خدمات را به مشتریان خود ارائه می‌دهند که منجر به ایجاد درامد در این طرحها می‌شود. در این طرحها ایده‌های درامدزایی گاهی تازه و نو می باشند و براورد درآمد سالانه آنها دشوار و نیاز به استفاده از روشهای جدید مدل‌سازی ویا پیش‌بینی می‌باشد. همچنین ساختار سرمایه گذاری ثابت، تامین مالی و شناسایی سود نیز در این طرحها گاها متفاوت است. اگر به اجرای انواع طرحهای گردشگری ویا بوم‌گردی فکر میکنید برای تهیه طرح توجیهی با کارشناسان گروه صنعتی سامان صنعت تماس حاصل فرمایید.

امکان سنجی ایده ها و طرحهای نوین و دانش بنیان

مطالعات امکان سنجی بسیار بر سری زمانی اطلاعات به معنی سوابق فروش یا تولید یا صادرات و واردات محصول خاص استوار است. در صورتی که محصولی که تولید آن امکان سنجی می شود محصول تازه و دانش بنیان و یا ایده ای جدید باشد نیاز به استفاده از روشهای دیگری برای پاسخ به سوالهای اصلی امکان سنجی مانند بازار و فروش و … می باشد. همچنین روشهای تهیه طرحهای تجاری سازی و امکان سنجی این تجاری سازی برای ایده های دانش بنیان با طرحهای معمول تفاوت هایی دارد و سازمانهای بررسی کننده نیز فرمتهای و اولویت های متفاوتی دارند. در صورتی که قصد تجاری سازی یک ایده را در سطوح TRL مختلف دارید و یا درحال آماده سازی طرح تجاری دانش بنیان خود برای سازمان یا صندوق بررسی کننده ای هستید با کارشناسان شرکت سامان صنعت جهت دریافت مشاوره تماس حاصل فرمایید.

پیش امکان سنجی و یا طرحهای توجیهی ارزان قیمت

معمولا برای کسانی که می خواهند اطلاعات بسیار اولیه ای در مورد طرح خود داشته باشند و یا در ابتدای کار بین چند طرح مقایسه انجام دهند و یا نیاز به ارائه کلیات طرح خود به سرمایه گذاران و یا سازمانهای مختلف دارند، این طرحها می تواند مناسب باشد. بخشهایی از مواردی که در طرحهای امکان سنجی با فرمت یونیدو بررسی و گزارش داده می شوند در این طرحهای خلاصه وجود ندارند اما می توانند کلیات و بخشهای مهم سرمایه گذاری را با تقریب ها و تخمین هایی مشخص نمایند. این طرحها در زمان کوتاهتری و با هزینه پایینتری تهیه و در ادامه در صورت نیاز متقاضی بصورت طرح توجیهی کاملتر و با تمام ضمایم تکمیل می‌گردند.

امکان سنجی طرحهای توسعه

در بسیاری از موارد انجام تغییرات و توسعه افقی یا عمودی کسب و کاری که در حال حاضر فعال می باشد مد نظر متقاضیان است. امکان سنجی طرحهای توسعه را نمی توان به صورت یک طرح ایجادی بررسی نمود. در توسعه بسیاری از امکانات و سرمایه‌گذاریهای موجود استفاده می شود و همچنین نتایج هم به صورت تغییراتی در فروش و درامد طرح موجود نمایان می‌شود. طرح توحیهی توسعه با در نظر گرفته همه این موارد می تواند مقدار سرمایه مورد نیاز جدید و موارد مصرف، تاثیر در درامد و سود حاصل از فروش و بازده این سرمایه گذاری توسعه ای را مشخص را محاسبه و گزارش می دهد. در صورتی که قصد ایجاد هرگونه تغییر و توسعه و بهبود کسب و کار فعلی خود را دارید جهت امکان سنجی این ایده و آماده کردن طرح توجیهی با فرمت توسعه با کارشناسان سامان صنعت تماس حاصل فرمایید.